به سبب درگذشت زنده یاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن بخشی از ارادت خالصانه‌اش به ایران و ایراندوستی از کتاب یگانگی در چندگانگی را باز نشر می‌کنیم.
فارسی‌بان خبر درگذشت این ادیب، شاعر، محقق و پژوهشگر فرزانه را به تمامی دوست‌داران فرهنگ ایران زمین تسلیت می‌گوید.
تداوم تاریخی ایران
ایران از زمان مادها تا به امروز چند بار تغییر مذهب، تغییر زبان، تغییر نظام حکومتی، تغییر استقلال و تغییر پهنه جغرافیایی داده است. پس چگونه می‌توان گفت که ادامه حیات تاریخی داشته؟ با این حال، می‌شود گفت که داشته است. چه، علی رغم این تغییرات یک رشته ادامه یابنده وجود داشته است که به منزله شريان تاریخ ایران بوده؛ گاهی قوی و گاهی ضعیف، ولی قطع نگردیده. نامش را هر چه می‌خواهید بگذارید. رشته ایرانیت، رشته منش ایرانی، رشته پنهانی حیات ملی"...
یک ایرانی یا پارسی دوره هخامنشی با ایرانی امروز،مثلاً ورامینی یا جهرمی،چه مشابهتی دارد؟هیچ.نه زبان،نه نژاد،نه مذهب،نه تفکّر؛با این حال چیزی هست.
این رشته بستگی با نژاد و خون ندارد، زیرا تازی نژادها و ترک‌نژادهای ایرانی کسانی هستند که چه بسا عیار ایرانیت آنها کمتر از آریایی‌تبارها نیست. چنانکه می‌دانیم، اختلاط نژادی در ایران زیاد صورت گرفته است، با یونانی و ترک و عرب و مغول...، در عین آنکه نتوان غلبه نوعی منش آریایی را در همه آنان انکار کرد. ولی در این‌جا بر نژاد تکیه نداریم. آنچه بر آن تکیه داریم، بیشتر فرهنگی است، که از روش زندگی و دین و آب و خاک و آمیختگی نسل‌ها، و اشتراک معتقدات، و تحمل جریان‌های مشترک تاریخی، و تأثیر از تلقین‌های ادبی خاص، و اشتراک سرنوشت، مایه گرفته است.
این رشته، ضامن ادامه حیات تاریخی ایران است. دلیلمان آن است که با همه گسیختگی‌ای که در تاریخ سیاسی و قلمرو جغرافیایی ایران پدید آمده،این رشته قلع نگردیده، بدین معنی که بر سر هم، و در نهایت امر، ایرانی‌ها مهاجمان خود را بیشتر ایرانی کردند، تا آنکه خود به رنگ آنان درآیند.
یگانگی در چندگانگی - ص ۱۸
فارسی‌بان خبر
دیدگاه‌ها